بررسی عقل و خیال در جهان شناسی تنزیهی و تشبیهی از نظر ابن عربی
Authors
Abstract:
اصل توحید و مسائل مربوط به آن از جمله مسائل محوری در منظومهی اندیشهی اسلامی به شمار میآید، به طوری که فهم درست و دریافت صحیح آیات کلام الهی در این مورد همواره ذهن اندیشمندان مسلمان را به خود مشغول داشته است. در فضای اندیشهی کلامی و فلسفی، عقل به عنوان کارآمدترین قوای ادراکی برای فهم و دریافت جهان بینی توحیدی محسوب شده است. جهت گیری تلاشهای عقلی نیز همواره تنزیه خداوند و دورداشت و تعالی وی از جهان و مخلوقات را نتیجه گیری کرده است. این نتیجه گیری طبیعت قوای عقل است و اصل تنزیه نیمی از معرفت صحیح توحیدی را در بردارد. اما از طرفی نیز پرسشهایی بدون پاسخ در مورد چگونگی ارتباط خداوند با جهان باقی میماند. این کاستی تلاشهای بسیاری را از سوی اندیشمندان مسلمان در زمینههای گوناگون از جمله کلام، فلسفه و عرفان رقم زده است. محی الدین ابن عربی به عنوان عارفی بزرگ و اندیشمندی برجسته با طرح جهان بینی توحیدی مبتنی بر تشبیه، نیمهی دیگر جهان بینی توحیدی را کامل کرد. وی با معرفی و تبیین قوهی خیال در کنار قوهی عقل در آثار خود و پرداختن به کارکردهای عقل و خیال در شکل دهی جهان بینی توحیدی پازل معرفتی را بر اساس نگاه وحدت وجود کامل کرد. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا ضمن معرفی هر یک از این دو قوه به ارتباط نگاه تنزیهی و تشبیهی پرداخته شود. هچنین به کارکرد نگاه ترکیبی تنزیهی و تشبیهی در درک صحیح جهان، چگونگی ارتباط آن با حق تعالی و همچنین دربافت درست آیات الهی اشاره گردد.
similar resources
معرفت تنزیهی و تشبیهی خداوند
یکی از مهمترین مباحث تاریخ کلام و فلسفه، چه در مغربزمین و چه در فرهنگ اسلامی، همواره این بوده است که آیا عقل انسان قادر است به ذات و صفات پروردگار، معرفت ایجابی پیدا کند یا تنها میتواند به معرفت سلبی (تنزیهی) دست یابد. در این مقاله کوشیدهام نشان دهم که هم دلایل عقلی و هم آیات و احادیث اسلامی اثبات میکنند که یگانه معرفت دستیافتنی برای ذهن ما دربارة ذات و صفات الهی، معرفت سلبی است و هرگونه ...
full textThe Study of Stressful Factors in Clinical Education for Nursing Students Studying in Nursing and Midwifery College in Khorramabad
کچ هدي پ شي مز هني فده و : شزومآ لاب يني شخب ساسا ي شزومآ مهم و راتسرپ ي تسا . و هنوگ ره دوج لکشم ي شزومآ رد لاب يني ، آراک يي هدزاب و ا ني شزومآ زا شخب راچد ار لکشم م ي دنک . فده اب رضاح شهوژپ سررب ي لماوع سرتسا از ي شزومآ لاب يني رد وجشناد ناي راتسرپ ي هدکشناد راتسرپ ي و يامام ي ماـجنا داـبآ مرـخ تسا هتفرگ . شور و داوم راک : رضاح هعلاطم کي هعلاطم صوت يفي عطقم ي تسا . د...
full textنقش خیال در فرایند ادراک از نظر ابن عربی
تا پیش از ابن عربی و بنا بر سنت دیرینه به یادگار مانده از حکمای یونانی، محدوده ادراکات انسانی منحصر به عالم حس و عالم عقل بود. چون حس برای عقل به عنوان ابزار شناخت محسوب می شد، عقل، مُدرِک نهایی شمرده می شد. این عقل که مؤیّد به منطق بود علاوه بر اینکه مرجع کامل ادراک بود، داور نهایی نیز به حساب می آمد. در آن سنت فکری همۀ یافته ها از صافی عقل منطقی باید عبور داده شود تا صحت و سقم آنها معلوم گردد. ا...
full textاز خیال شناسی ابن عربی تا معرفت شناسی صدرایی
ابن عربی و ملا صدرا خیال را در معانی مختلفی به کار برده اند که خیال منفصل و متصل، از شایع ترین موارد کاربرد آن است. سایر کاربردها عبارت است از خیال، «نامی برای ما سوی الله»، «هریک از موجودات»، «مرتبه ای در صقع ربوبی»، «نفس»، «یکی از قوای نفس» و «مرتبه ای از مراتب تکاملی نفس». در ایــن مقاله که با عنایت به سه معنای اخیرشکل گرفته است، کوشش می شود تا تصویری از کارکردهای خیال در نفس شناسی و پس از آ...
full textMy Resources
Journal title
volume 0 issue 22
pages 243- 263
publication date 2020-04
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
No Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023